TESADÜFEN

Vladimir sormuş "hayatınızdaki tesadüflerin yeri nedir?" diye. Uzun uzun düşündüm üzerinde. Hayatımda hiç birşey tesadüfi olmadığı için mi (ki tesadüf diye adlandırılan birşeylerin olmaması imkansız) yoksa ben tesadüf diye adlandırılan şeyleri tesadüf diye nitelemediğim için mi bilinmez aklıma hiç birşey gelmedi. Ama Vladimir'in attığı topa da sırtımı dönüp gidemezdim elbet zira Vladimir'in yazılarını çok severim. Bu nedenle tesadüf olarak adlandırılan durumlar üzerine bir iki kelam edeyim diye düşündüm. Bundan sonra yazacaklarımın ne olacağı konusunda hiç bir fikrim yok. Akıntıya kapılıp çağrışımlara tutunarak yol almayı planlıyorum ki; bir kayaya kafa toslama olasılığım olduğu gibi güzel bir kıyıya da çıkma olasılığım da var. Haydi bakalım...

Üniversitede bir arkadaşım vardı. Ben ne zaman "inanılmaz bir tesadüf" desem (ki o zamanlar şaşkının tekiydim. Hoş şimdi de öyleyim ya) tesadüf değil tevafuk derdi. Nedir tevafuk dediğim de ise bütün bu olan bitenin rastgele olmadığını, böyle olması gerektiğini, tüm bunların bir zincir olduğunu ve bizlerin bu zincir arasındaki bağı göremediğimiz için olanları tesadüf gibi bir kelime ile adlandırdığımızı söylerdi. O zamanlar bunun üzerinde pek durmamıştım işin aslı. Ama şimdi hayatın rastlantıların sonucu olamayacak kadar olağanüstü olduğunu düşündükçe tesadüf diye adlandırılan herşey bana bir gizin düğümü gibi görünüyor.

Benim gibi dünyanın bu çıplak ve kirli gerçeği içinde büyülü birşeyler arayanlar için tesadüflerdeki gizem oldukça çekici. Mesela uzun zamandır görmediğiniz biri aklınızdan geçiyorken ve onu bulunduğunuz yerde görme olasılığınız yokken onunla karşılaşmış olmanızı eğer tesadüf diye adlandırıp geçiyorsanız bu büyülü, gizemli noktayı kaçırıyorsunuzdur. Nedir bunun açıklaması diye soracak olursanız elbet bir yanıt veremem zira benim işim kesin yanıtlarla değil o tesadüfler üzerine oynadığım oyunlarla ilgili. Ve bu tip oyunları da akıl kendini eğlendirmek için oynar. Aklı yaşlı bilge bir adam gibi düşünenlerden söz etmiyorum. Ben, aklını küçük haşarı bir çocuk gibi düşünenlerden söz ediyorum. Sahi sizin aklınızın bir bedeni olsa nasıl olurdu? İlla size benzemek zorunda değil, değil mi? İşte bir soru daha insanlar akıllarını bir kişi olarak düşünüyorlar mı acaba? Her neyse bu başka bir konu...

Tesadüfler aslında birer işaret bence. İnsanlara dünyanın sadece gördüklerinden ibaret olmadığını gösteren bir işaret. Ya da belki ben böyle düşünüyorumdur. Çünkü, dünyayı bu şekilde kabul etmek bana pek de çekici görünmüyor. Gizemli henüz bilinmeyen birşeyler olduğunu düşünmeyi yeğliyorum. Çünkü dünya bu haliyle bana çok sıkıcı görünüyor. Bu yüzden tesadüflerin o gizemli düğümlerini seviyorum. O tesadüfler altında yatan henüz bilemediğim bağlar olduğunu düşünmeyi seviyorum. Bu tesadüflerin neden olmuş olabileceği ile ilgili küçük eğlenceli senaryolar üretmekten keyif alıyorum.

Hayatımdaki tesadüfleri anımsamamam da bu yüzdendir belki. Onlarla bir hamur gibi oynayıp başka şekillere soktuğum içindir, kim bilir? Böyle oyuncu ve dünyadaki herşeyi alıp kendi içinde birer oyuncağa çeviren bir akıldan da başka birşey beklenemez zaten. Değil mi?

Vladimir topu bana attıysa ben de Zihincell'e, Buzcevheri'ne ve Durugörür'e atayım: "Sizin hayatınızda tesadüflerin yeri nedir?"

Resim: Josef Palecek